લોક અને આદિજાતિ પર્ફોર્મિંગ આર્ટનો ત્રણ દિવસીય રાષ્ટ્રીય ઉત્સવ ભુજ ખાતે ઉજવાશે

સંગીત નાટક અકાદમી એ ભારતીય પ્રજાસત્તાક દ્વારા સ્થાપિત સંગીત, નૃત્ય અને નાટકની પ્રથમ રાષ્ટ્રીય એકેડેમી છે. તેની રચના 1952 માં કરવામાં આવી હતી અને જૂન 1952 માં ગેઝેટ કરવામાં આવી હતી. 28 જાન્યુઆરી, 1953ના રોજ સંસદ ભવનમાં આયોજિત એક વિશેષ સમારોહમાં ભારતના પ્રથમ રાષ્ટ્રપતિ ડૉ. રાજેન્દ્ર પ્રસાદ દ્વારા તેનું ઉદ્ઘાટન કરવામાં આવ્યું હતું.તેની શરૂઆતથી, અકાદમી દેશમાં પર્ફોર્મિંગ આર્ટ્સના ક્ષેત્રમાં એક સર્વોચ્ચ સંસ્થા તરીકે કાર્ય કરી રહી છે અને દેશમાં સંગીત, નૃત્ય અને નાટકની વિવિધ સંસ્કૃતિઓની વિશાળ અમૂર્ત પરંપરાઓને બચાવવા અને પ્રોત્સાહન આપવા માટે પ્રતિબદ્ધ છે. આ માટે  2013 થી, સંગીત નાટક અકાદમી દેશના વિવિધ વિસ્તારોમાં લોક અને આદિવાસી સંગીત, નૃત્ય અને નાટકના વિવિધ લોકપ્રિય સ્વરૂપો સાથે સંકળાયેલા કલાકારોને પ્રોત્સાહિત કરવા અને વિકાસ માટે દર વર્ષે ‘દેશજ’ મહોત્સવની શ્રેણીનું આયોજન કરે છે.  અત્યાર સુધી દિલ્હી, પટના, હૈદરાબાદ, જમશેદપુર, રાયરંગપુર, દરભંગા, આઝમગઢ, ઇમ્ફાલ, કકચિંગ, કાનપુર, થથિયા, કુરુક્ષેત્ર, ઇટારસી, ઉજ્જૈન, લેહ, કુલ્લુ, જોધપુર, ઠેકિયાજુલી, હિસાર, હલ્દવાની, લાચેન, કોચી, ગુરદાસપુર અને બિકેર રાજસ્થાનમાં દેશજનું સફળતાપૂર્વક આયોજન કરવામાં આવ્યું છે.

‘દેશજ’ પણ વિવિધતામાં એકતાનો દોર છે. આ દ્વારા, એકેડમીનો મુખ્ય ઉદ્દેશ્ય દેશના વિવિધ લોક, પરંપરાગત અને આદિવાસી સાંસ્કૃતિક અભિવ્યક્તિઓને એક મંચ પર લાવવાનો છે. તેના ઘણા ફાયદા છે, પ્રથમ, તે સ્થાનિક સ્તરે તેમની કળા વિશે લોકોમાં જિજ્ઞાસા અને જાગૃતિ પેદા કરે છે અને બીજું, તેઓ દેશના વિવિધ પ્રદેશોની સાંસ્કૃતિક વિશેષતાઓથી પણ પરિચિત થાય છે. દેશજ દ્વારા, સામાન્ય લોકો, ખાસ કરીને યુવા પેઢીને ભારતીય લોક સંગીત, નૃત્ય અને નાટક સાથે રૂબરૂ થવાની અને આ રીતે ભારતીય કળાના લોક પાસાઓની સકારાત્મક અને સર્જનાત્મક સમજ વિકસાવવાની મોટી તક મળે છે. સંગીત નાટક અકાદમી, નવી દિલ્હી, ગુજરાત સ્ટેટ ડિઝાસ્ટર મેનેજમેન્ટ ઓથોરિટી, ગુજરાતના સહયોગથી  આગામી 9 થી 11 માર્ચ દરમિયાન સ્મૃતિવન ભૂકંપ સ્મારક અને મ્યુઝિયમ, કચ્છ-ભુજ, ગુજરાત ખાતે ‘દેશજ’ – રાષ્ટ્રીય લોક અને આદિજાતિ પર્ફોર્મિંગ આર્ટ્સ ફેસ્ટિવલનું આયોજન કરાયું છે. જેનો હેતુ વૈવિધ્યસભર સાંસ્કૃતિક લોક અને આદિવાસી નૃત્ય શૈલીઓ અને લોક ગાયનની શૈલીઓ રજૂ કરવાનો છે અને મુખ્યત્વે સંવાદિતાની ભાવનાનું પુનઃ અર્થઘટન કરવાનો છે. આ ફેસ્ટિવલમાં ભારતના 14 રાજ્યમાંથી 500 જેટલા કલાકારો ભાગ લઈ રહ્યા છે. જેમાં કચ્છ-ભુજની 6 ટીમ અને ભારતના અન્ય રાજ્યોની 13 ટીમો સહિત ગુજરાતની કુલ 17 ટીમો ભાગ લઈ રહી છે. આ મહોત્સવનું ઉદ્ઘાટન ગુજરાતના માનનીય રાજ્યપાલશ્રી આચાર્ય દેવવ્રત, સંગીત નાટક અકાદમીના પ્રમુખ ડૉ. સંધ્યા પુરેચા અને સંગીત નાટક અકાદમીના ઉપપ્રમુખ શ્રી જોરાવરસિંહ જાદવની ઉપસ્થિતિમાં 9 માર્ચ 2024ના રોજ સાંજે 6.30 કલાકે કરશે. સ્મૃતિવન ભૂકંપ સ્મારક અને સંગ્રહાલય ખાતે કરવામાં આવશે. આ સ્વદેશી ઉત્સવ ઉપરાંત, એકેડેમી દ્વારા 10 અને 11 માર્ચ 2024 ના રોજ લાયન્સ ક્લબ, હોસ્પિટલ રોડ, ભુજ ખાતે બે દિવસીય સેમિનારનું આયોજન કરવામાં આવ્યું છે, જેનો વિષય ફોક એન્ડ ટ્રાઇબલ પર્ફોર્મિંગ આર્ટ્સ ઓફ ઇન્ડિયા છે.