વજન ઘટાડવા માટે ખાવાનું સંપૂર્ણ ટાળવા કરતાં ઓછું અને સંતુલિત ખાવું વધુ અસરકારક અને ટકાઉ
મેદસ્વિતા આજે વૈશ્વિક અને સ્થાનિક સ્તરે એક ગંભીર સ્વાસ્થ્ય સમસ્યા છે, જે ડાયાબિટીસ, હૃદયરોગ અને અન્ય બીમારીઓનું જોખમ વધારે છે. વજન ઘટાડવા માટે ઓછું ખાવું કે ખાવાનું સંપૂર્ણ ટાળવું એ બંને વિકલ્પો વચ્ચે ઘણો તફાવત છે. વજન ઘટાડવા માટે ઓછું ખાવું એટલે કેલરીનું સેવન ઘટાડવું એ વૈજ્ઞાનિક રીતે સાબિત પદ્ધતિ છે. જો વ્યક્તિ શરીરની જરૂરિયાત કરતાં ઓછી કેલરી લે, તો શરીર સંગ્રહિત ચરબીનો ઉપયોગ કરે છે, જેનાથી વજન ઘટે છે. જોકે, ઓછું ખાવું એટલે પૌષ્ટિક આહારનું સંતુલન જાળવવું, નહીં કે ભૂખ્યા રહેવું. ફળો, શાકભાજી, આખા અનાજ અને પ્રોટીનયુક્ત ખોરાકનો સમાવેશ કરીને કેલરી ઘટાડવાથી મેદસ્વિતા ઘટાડવામાં મદદ મળે છે. પરંતુ, અત્યંત ઓછું ખાવું શરીરમાં પોષક તત્ત્વોની ઉણપ, થાક અને મેટાબોલિઝમની ધીમી ગતિનું કારણ બની શકે છે, જે લાંબા ગાળે નુકસાનકારક છે.
ખાવાનું સંપૂર્ણ ટાળવું અથવા લાંબા સમય સુધી ઉપવાસ કરવું વજન ઘટાડવા માટે ટૂંકા ગાળે અસરકારક લાગે છે, પરંતુ તે મેદસ્વિતા ઘટાડવાને બદલે વધારે છે. આવી પદ્ધતિ શરીરના મેટાબોલિઝમને ધીમું કરે છે, જેનાથી શરીર ઓછી ઊર્જા બાળે છે. વધુમાં, ઉપવાસ પછી વધુ પડતું ખાવાનું વલણ વધે છે, જે વજન વધારવાનું કારણ બને છે. ખાવાનું ટાળવાથી પોષક તત્ત્વોની ઉણપ અને સ્વાસ્થ્ય સમસ્યાઓ જેવી કે નબળાઈ, ચક્કર અને હોર્મોનલ અસંતુલન થઈ શકે છે. તેથી, આ પદ્ધતિ ટકાઉ નથી.
ગુજરાત સરકારે મેદસ્વિતાને નિયંત્રિત કરવા માટે મેદસ્વિતા મુક્ત ગુજરાત અભિયાન શરૂ કર્યું છે, જેનો ઉદ્દેશ લોકોમાં આરોગ્યપ્રદ જીવનશૈલી અને સંતુલિત આહાર વિશે જાગૃતિ ફેલાવવાનો છે. ફાસ્ટ ફૂડ અને શર્કરાયુક્ત પીણાંના વપરાશને ઘટાડવા માટે જાહેરાતો અને શૈક્ષણિક કાર્યક્રમો દ્વારા પ્રોત્સાહન આપવામાં આવે છે. આ અભિયાન લોકોને નિયમિત વ્યાયામ, યોગ અને સ્થાનિક ખાદ્યપદાર્થોના ઉપયોગ પર ધ્યાન આપવા પ્રેરે છે. વજન ઘટાડવા માટે ખાવાનું સંપૂર્ણ ટાળવા કરતાં ઓછું અને સંતુલિત ખાવું વધુ અસરકારક અને ટકાઉ છે. મેદસ્વિતા ઘટાડવા માટે પૌષ્ટિક આહાર, નિયમિત વ્યાયામ અને સ્વસ્થ જીવનશૈલી જરૂરી છે.
